Waar komt over tien jaar onze stroom vandaan?

Nu is Nederlandse stroom nog 80% ‘grijs’, deze is opgewekt uit aardgas en steenkool. In 2030 moet 70% van de energie ‘groen’ zijn, vooral afkomstig uit windparken op zee, windmolens op land en zonnepanelen. Wekken we over 10 jaar nog steeds hoofdzakelijk elektriciteit op uit fossiele brandstoffen?

#duurzame elektriciteit #energietransitie #2030 #klimaatakkoord #groene energie #hernieuwbare energie

Grijze stroom komt uit kolen- en gascentrales

Met grijze stroom wordt elektriciteit bedoeld die wordt opgewerkt door verbranding van fossiele brandstoffen, zoals aardgas, aardolie en steenkool. Soms wordt ook kernenergie ertoe gerekend. Met groene stroom wordt stroom bedoeld die wordt opgewekt uit ‘hernieuwbare energiebronnen’, zoals zon, wind, waterkracht, aardwarmte en biomassa. Nederland is bepaald geen koploper als het aankomt op de productie van duurzame energie. Sterker nog: in Europa bungelen we met 7,4 procent helemaal onderaan, onder Luxemburg en Malta, zo meldde Eurostat afgelopen januari.

Maar dit ging nog om de cijfers van 2018. En alhoewel Nederland inderdaad jarenlang weinig voortgang boekte, begint er inmiddels wel iets te veranderen. Zo groeide de productie van duurzame energie vorig jaar met 13 procent, waarmee het aandeel in 2019 op 8,6 procent kwam.

Dit jaar moet daar nog een enorme slag bij komen, om het nationale doel voor 2020 te halen: 14 procent van onze energie moet in 2020 uit duurzame bronnen komen - bijna een verdubbeling in twee jaar tijd dus. Onder voortzetting van het huidige beleid is de kans groot dat dat doel niet gehaald wordt, maar het doel voor 2023 wel.

pexels-flickr-157039.jpg

Afbeelding via Pexels.

Onze stroom is nu nog voor 80 procent 'grijs'

De voornaamste reden dat we nog ver verwijderd zijn van een volledig duurzame energievoorziening zit niet in de elektriciteitsvoorziening, maar in de andere grote gebruikers van energie: vervoer en verwarming. Vervoer gaat nog voornamelijk op basis van aardolie (benzine, diesel, kerosine) en verwarming nog vooral op aardgas.

Voor elektriciteit zijn er meer alternatieven beschikbaar, dus ligt het duurzame percentage daar een stuk hoger. Afgelopen jaar steeg het aandeel groene stroom met 18 procent, zo berichtte het CBS eerder deze maand. In totaal komt nu ongeveer 20 procent van ons elektriciteitsaanbod uit 'hernieuwbare bronnen'. Bijna de helft daarvan komt van windmolens. Biomassa en zonne-energie leveren in Nederland beide ongeveer een kwart van de groene stroom. Zonne-energie groeit het hardst: afgelopen jaar steeg het totale vermogen met maar liefst 40 procent.

Je kunt de CBS-cijfers ook omdraaien: de Nederlandse elektriciteit is momenteel dus nog voor 80 procent grijs. Daarin zijn gascentrales nu nog het belangrijkst. Daarnaast komt ongeveer 30 procent van onze elektriciteit uit de vier resterende kolencentrales.

In 2030 moet onze stroom voor 70 procent groen zijn

Over tien jaar moet die situatie totaal anders zijn, volgens de plannen uit het Klimaatakkoord. Onze uitstoot van broeikasgassen moet dat jaar ongeveer gehalveerd zijn. Omdat steenkool de meest klimaatbelastende brandstof is, betekent dit dat alle kolencentrales tegen die tijd dicht zijn. Het aandeel aardgas gaat flink omlaag, tot een kwart van de totale stroomvoorziening, zo heeft het Planbureau voor de Leefomgeving berekend.

Hoever komen we dan met zon en wind? Opgeteld twee derde van ons stroomaanbod. De grootste bron worden windparken op de Noordzee: die moeten over tien jaar 35 procent van onze stroom leveren. Zonnepanelen volgen in 2030 met 18 procent en wind op land met 13 procent. Sluitposten in de stroomvoorziening zijn biomassa en kernenergie.

Hoe kwam dit antwoord tot stand?

Dit artikel is eerder verschenen op nu.nl/klimaatvraag en is hier, met kleine aanpassingen, opnieuw gepubliceerd met expliciete toestemming van de auteur en nu.nl.

Gepubliceerd op: 11 november 2020

[1] Artikel op nu.nl https://www.nu.nl/klimaat/6036413/klimaatvraag-waar-komt-over-tien-jaar-onze-stroom-vandaan.html

©De tekst is beschikbaar onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding-NietCommercieel-GelijkDelen 4.0 Internationaal, er kunnen aanvullende voorwaarden van toepassing zijn. Zie de gebruiksvoorwaarden voor meer informatie.