Hoe kunnen we Nederlandse veengebieden gebruiken om CO₂ uitstoot te verminderen?

De laatste tijd is het planten van bomen uitgebreid in het nieuws geweest om CO₂ op te slaan uit de atmosfeer. Maar het voorkomen dat CO₂ de atmosfeer inkomt is zelfs nog beter. In Nederland wordt CO₂ niet alleen uitgestoten door auto's en fabrieken, maar ook door bepaalde ecosystemen, zoals veengebieden. Hoe kan dat worden verminderd?

#CO2 opslag #CO2 #landgebruik #CO2 opname

Hoeveel en waarom stoot veen eigenlijk CO₂ uit?

Er wordt in NL ieder jaar tussen de 6 en 7 miljoen ton CO₂ uitgestoten uit veengebieden. Ter vergelijking, alle ecosystemen in Nederland bij elkaar nemen rond de 3 miljoen ton CO₂ per jaar op. De CO₂ komt vrij uit ontwaterd veen doordat organisch materiaal waaruit veen bestaat na drooglegging reageert met zuurstof uit de lucht en daarbij CO₂ vormt. Het vernatten van veengebieden is de belangrijkste ‘natuurlijke’ manier om CO₂ uitstoot te verminderen.

Is veen van zichzelf al niet nat?

soil.jpeg

photo by Jeffdelonge

Het meeste veen is in Nederland al vele honderden jaren gedraineerd en wordt gebruikt voor grasland. Naast CO₂ uitstoot leidt dit nog steeds tot inklinking van de bodem, met op sommige plekken een bodemdaling van 1 cm per jaar. Als we in aanmerking nemen dat de zeespiegel stijgt door klimaatverandering is dit in de toekomst niet meer vol te houden. Kortom: het vernatten van veen is veel effectiever dan het planten van bomen (waarmee grofweg tussen de 5 en 10 ton CO₂ per hectare per jaar is vast te leggen gedurende de periode dat de bomen groeien), en stopt daarnaast de inklinking van de bodem.

Zijn er ook nadelen?

Nadeel van het vernatten van veen is dat het land dan niet meer of veel minder geschikt is als weidegrond zodat heel zorgvuldig gekeken moet worden hoe dit in te passen is in agrarische bedrijfsvoering. Waar dit niet het geval zullen boeren moeten worden gecompenseerd. Daarnaast zou op korte termijn, zeker in Noord Nederland waar het veen het diepst wordt gedraineerd, al overgegaan moeten worden op verhogen van de waterniveau’s in het veen. Dit zorgt in ieder geval voor een vermindering van de CO₂ uitstoot (die nu in de diepst gedraineerde stukken veen wel 45 ton CO₂ per hectare per jaar is - dus evenveel als de uitstoot van 7 huishoudens!).

En in het buitenland?

Ook is het effectief om in het buitenland te investeren in het tegengaan van ontbossing en ontwatering van veengebieden. Wereldwijd draagt de ontwatering van veen voor tenminste 5% bij aan de uitstoot van CO₂. Vaak is het relatief goedkoop om daar wat aan te doen, maar tropische landen met veen hebben daarbij wel technische (en soms financiele) ondersteuning nodig.

Laatste ontwikkelingen

Er is een Nationaal Onderzoeksprogramma Broeikasgassen Veenweide, dat de huidige emissies in kaart moet brengen, en oplossing verder gaat uitwerken. Ze hebben een handige samenvattende infographic gemaakt.

Hoe komt dit artikel tot stand?

Dit antwoord is geschreven door Lars Hein

Reviewer: Leo Meyer
Redacteuren: Oscar van Vliet & Joseline Houwman

Gepubliceerd op: 14 oktober 2020

©De tekst is beschikbaar onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding-NietCommercieel-GelijkDelen 4.0 Internationaal, er kunnen aanvullende voorwaarden van toepassing zijn. Zie de gebruiksvoorwaarden voor meer informatie.