Kunnen we de opwarming van de aarde stoppen door bomen te planten?

Het planten van bomen kan zeker bijdragen aan het tegengaan van de opwarming van de aarde door CO₂ uit de atmosfeer te halen en vast te leggen in de vorm van hout, maar het is zeker niet voldoende om de opwarming ook daadwerkelijk te stoppen. Daarvoor zijn er nog heel veel andere maatregelen nodig, op de eerste plaats de door menselijke uitstoot van CO₂ in de atmosfeer drastisch terug te dringen.

#CO2 opname #klimaatverandering #opwarming van de aarde #fossiele brandstrof #ontbossing #duurzaamheid #duurzaam wonen

Voor het tegengaan van de opwarming van de aarde bestaat een pakket van mogelijke maatregelen. Het grootste deel bestaat uit: energiebesparing, vervanging van fossiele energiebronnen door duurzame bronnen en het tegengaan van ontbossing. Deze maatregelen zijn om de uitstoot van CO₂ terug te dringen. Een kleinere bijdrage kan komen van maatregelen om CO₂ uit de atmosfeer te halen. Dat doen bossen al en dat kan je dus vergroten door nieuwe bomen te planten.

Bomen leggen CO₂ vast, in de vorm van koolstof in het hout, zolang de bomen groeien. Als een boom is uitgegroeid neemt de vastlegging sterk af. Heel belangrijk is vooral het tegengaan van ontbossing, dus voorkomen dat het CO₂ uit het hout op korte of lange duur in de atmosfeer verdwijnt en heeft dus de hoogste prioriteit. Verder kan duurzaam beheer van bestaande bossen ook een bijdrage leveren. Door een bos goed te onderhouden kunnen bomen blijven groeien en dus koolstof blijven vastleggen.

Precieze getallen zijn niet te geven maar in theorie kunnen herbebossing, duurzaam bosbeheer en tegengaan van ontbossing samen een uitstoot van 5 - 10 gigaton CO₂ per jaar voorkomen. Dat is 10- 20 % van de huidige CO₂ uitstoot wereldwijd, te realiseren in de periode tot 2050. Maar… zo eenvoudig is het niet. Land en water zijn ook nodig voor de toenemende vraag naar voedsel. Mono-culturen van aangeplante bossen zijn niet goed voor de biodiversiteit en zijn kwetsbaar voor plagen. In Nederland heb je ook ruimte nodig voor woningbouw, en we willen ook de heide gebieden bewaren. Er moeten dus in de praktijk compromissen worden gesloten.

pexels-jaymantri-4827.jpg

Afbeelding door Jaymantri via Pexels

Het is prima om bomen te planten, maar het terugdringen van de vraag naar fossiele energie zet veel meer zoden aan de dijk. Een getallenvoorbeeld: een benzine auto rijdt gemiddeld 13000 km per jaar en verbruikt daarvoor gemiddeld 930 liter benzine. Met een uitstoot van 2.8 kg CO₂ per liter levert dat een uitstoot van 2.6 ton CO₂ per jaar op. Een groeiend bos kan 8 ton CO2 per hectare per jaar vastleggen – dat betekent per auto een stuk van 0.33 ha.

Om alleen al de uitstoot van de circa 7 miljoen benzine auto’s in Nederland te compenseren zou je dan 23000 km2 nieuw bos moeten aanplanten en onderhouden, ongeveer de helft van Nederland. (dus: rijd elektrisch op duurzame energie, pak de fiets of gebruik het openbaar vervoer!)

Hoe kwam dit artikel tot stand?

Dit antwoord is geschreven door Leo Meyer.

Reviewer: Jonathan Doelman

Redacteur: Bahar Mehmani

Gepubliceerd op: 12 januari 2021

[1] IPCC Special report on the impact of global warming of 1.5°C , fig 2.5 p 113 https://www.ipcc.ch/sr15/

[2] IPCC Special Report on Climate Change and Land, fig 2.24 p.190 https://www.ipcc.ch/srccl/

[3] Afforestation for climate change mitigation: potentials, risks and trade-offs, J.C. Doelman et al., Global Change Biology 2020 https://doi.org/10.1111/gcb.14887

[4] Natural climate solutions, B.W. Griscom et al., PNAS 2017 https://www.pnas.org/content/114/44/11645

[5] Klimaatslim bos- en natuurbeheer https://www.vbne.nl/klimaatslimbosennatuurbeheer/feiten-en-cijfers

[6] Brandstof Personenauto's https://www.cbs.nl/nl-nl/visualisaties/verkeer-en-vervoer/vervoermiddelen-en-infrastructuur/personenautos

©De tekst is beschikbaar onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding-NietCommercieel-GelijkDelen 4.0 Internationaal, er kunnen aanvullende voorwaarden van toepassing zijn. Zie de gebruiksvoorwaarden voor meer informatie.