
Afbeelding 1: Koolstoflekkage van buiten de EU
In de Europese Unie (EU) is er een systeem voor emissiehandel (in het Engels: Emissions Trading System) waardoor het uitstoten van CO₂ geld kost. Bedrijven moeten emissierechten aankopen als ze meer willen uitstoten dan het hen toegekende aantal emissierechten. Als ze minder uitstoten, kunnen ze emissierechten verkopen. De prijs ligt momenteel op ongeveer 25 euro per ton CO₂. Het is de bedoeling dat die prijs in de toekomst stijgt.
Koolstoflekkage
Veel bedrijven in de EU vinden het systeem van emissiehandel niet eerlijk, want producten die we uit het buitenland importeren ontsnappen eraan. Het gevolg is dat buitenlandse producten goedkoper verkocht kunnen worden op de Europese markt. Hierdoor worden Europese producenten minder competitief, en verhuist de productie van belastende goederen naar het buitenland.
Dit fenomeen heet koolstoflekkage: als een land of regio de regels strenger maakt, verschuift de productie naar landen waar de regels minder streng zijn. De wereldwijde uitstoot daalt dan uiteindelijk niet. Over het algemeen is het dus beter om met zoveel mogelijk landen tegelijk strengere regels in te voeren. Dan is de koolstoflekkage beperkt.
Een voorbeeld. Toen Nederland enkele jaren terug een vliegtaks invoerde, bleek dat veel mensen naar een Belgische of Duitse luchthaven reden. Uiteindelijk werd er min of meer evenveel gevlogen, maar dan minder vanuit Nederland en meer vanuit het buitenland. De CO₂ kwam natuurlijk toch gewoon in de Nederlandse atmosfeer terecht, want die delen we met de hele wereld.
Koolstofcorrectie aan de grens

Afbeelding 2: Koolstofcorrectie aan de grens
Om het systeem van emissiehandel eerlijker te maken en de wereldwijde uitstoot effectief te doen dalen, wil de EU tegen 2021 klaar zijn met een voorstel voor koolstofcorrectie aan de grens. Als producten in het buitenland met meer CO₂ geproduceerd worden, moet er aan de grens een heffing betaald worden. In principe zou die heffing moeten overeenstemmen met de prijs die binnen de EU geldt in de emissiehandel.